Tarım ve Orman Bakanlığının Ocak 2020 Zeytinyağı raporuna göre;
- Dünya geneli baz alındığında zeytin tarımı yapılan toplam alan 10 milyon hektar seviyesindedir.
- Zeytin tarımının yapıldığı alanların geneli Akdeniz ülkelerinde gerçekleştirilmektedir.
- Dünya genelinde elde edilen Zeytinyağı 3,2 milyon ton civarlarındadır.
- Üretimde dalgalanmalar olabilmekle beraber çok büyük oranlar olmasa da artan bir zeytinyağı üretimi mevcuttur.
- Zeytinyağı üretimini gerçekleştiren ilk beş ülke sıralamasında ülkemiz 4. Sırada yer almaktadır. Diğer ülkeler büyükten küçüğe doğru; İspanya, İtalya ve Yunanistan olup 5. Ülke Tunus’tur.
- Avrupa Birliği ülkelerinin zeytinyağı üretimine olan katkısı dünya genelinde %70’dir.
- Artan ihtiyaç doğrultusunda Zeytinyağı pazarına sonradan giren ülkeler; Avustralya, Japonya ve Arjantin’dir.
- Zeytinyağı tarım ve üretim kapasitesi ile diğer dünya ülkelerine öncülük yapan ülkeler baz alındığında ülkemiz yine 4. Sıradaki konumunu korumaktadır.
- Zeytinyağına olan ihtiyacı en yüksek ülkeler ABD, Brezilya ve Japonya’dır.
- Global kapsamda zeytinyağı fiyatlarını belirleyici ülkeler İspanya ve İtalya olup bu ülkelerin borsalarında ana işlem hacimleri görülmektedir.
- Dünya geneli zeytinyağı ihracat rakamlarına bakıldığında en fazla ihracat yapan ilk iki ülke İspanya ve İtalya’dır.
Türkiye’nin Zeytinyağı Üretimi
Ülkemiz her geçen sene zeytinyağı üretimini arttırmaya çalışmaktadır. Devletin teşvik ve hibeleriyle beraber zeytin ağacı tesis ve bahçelerinde büyük oranda artış yaşanmaktadır. TÜİK verileri baz alındığında geçtiğimiz yıl (2019), 1,5 milyon tonu aşkın düzeyde zeytinyağı kapasitesine ulaşılmıştır. Zeytin bahçelerinin ve tesislerinin genelinde yetiştirilen zeytin ağaçlarının %75’lik türü yağlık zeytinlerden ibarettir.
Zeytin Bölgeleri ve Üretim Kapasiteleri
- Ülkemizde en fazla; Ege ve Akdeniz bölgelerinde zeytin üretimi doğrusal çizgide artış yaşamaktadır.
- Zeytin bahçe – tesis ve üretim alanları en yoğun olan illerimiz sırasıyla Ege bölgesindeki; Aydın, Muğla ve İzmir’dir.
- 2019 yılı zeytinyağı üretim istatistiklerine göre 1 milyon 550 bin ton olarak kayıtlara işlenmiştir.
- Yağlık zeytin üretiminde öncü olan kentlerimiz Aydın, İzmir, Mersin, Muğla, Balıkesir, Antakya’dır.
Zeytin ve Zeytinyağı Üretimi Kapasiteleri
Zeytin ve Zeytinyağı üretimi dünya genelinde ilk beş ülke sıralamasında yer alan vatanımız, zeytinyağı ihracatı raporlarına göre dünya genelinde 4. Ülke pozisyonunu korumaktadır. Ülkemiz en fazla ihracat yapan İspanya verilerine göre 5/1 oranında ihracat kapasitelerine sahiptir. Zeytinyağına olan ithalat ihtiyacımız ise oldukça düşüktür.
Zeytinyağı’nın Kullanıldığı Sektörler
- Yemekçilik
- Pastacılık
- Börekçilik
- Sabunculuk
- Kozmetik sektörü
- Besin takviyesi sektörü
Türkiye’nin Yıllara Göre Zeytinyağı İhracatı Durumu
Yukarıdaki veriler Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınmıştır. Bu istatistiklere odaklanıldığında ülkemizin 2019 yılı toplam zeytinyağı ihracatının;
- %22,6 oranında diğer ülkeler kategorisinde yer alan ülkelere ihracat gerçekleştirilmiştir.
- %5 oranında Japonya ihracatı tamamlanmıştır.
- %5,3 oranında İran’a zeytinyağı ihracatı yapılmıştır.
- %8,1 oranında İtalya’ya zeytinyağı satışı gerçekleştirilmiştir.
- %10,4 Arabistan’a ihracat yapılmıştır.
- %13,4 İspanya’ya ihracat tamamlanmıştır.
- %35,2 ABD’ye en fazla ihracat kapasitesi kullanılmıştır.
Ülkemiz ihracatın yanı sıra 2019 yılında zeytinyağı ithalatının %97,7’sini Suriye’den, %2,3’ünü diğer ülkelerden satın almıştır(ithalat).
En Fazla Zeytinyağı İthalatı Yapan Ülkeler
2020 Ocak ayında yayınlanan zeytinyağı ihracat – ithalat verilerine bakıldığında en fazla zeytinyağı ithalatı yapan ülkeler grafikte de görüldüğü üzere dünya çapında şu şekilde pay almıştır;
- Japonya: Dünya ülkelerine %7,1 pay alarak ithalat yapmıştır.
- İspanya: %8,7 oranında zeytinyağı ithalatı yapmıştır.
- Brezilya: %8,9 oranında zeytinyağı alımı gerçekleştirmiştir.
- İtalya: %5,1 oranında zeytinyağı ithalatı tamamlamıştır.
- ABD: Dünya genelinde en fazla zeytinyağı gereksinimi ABD’de olup dünya genelinde üretilen zeytinyağı ithalat haznelerinin %35,8’i ABD tarafından ithal edilmiştir.
Zeytinyağı İhracatı Nasıl Artırılır?
Türkiye, zeytinyağı üretimi konusunda dünyanın önde gelen ülkeleri arasındadır. Bu durumda Türkiye’nin yüksek zeytin üretimi potansiyelinin büyük payı vardır. Ancak üretilen bu zeytinyağlarının ihracatını yapabilme konusunda Türk firmaları yeterince başarılı değildir. Bunun temel nedenlerinden biri, firmaların geleneksel pazarlama ve satış yöntemleri konusundaki ısrarıdır. Oysa günümüzde zeytinyağı ihracatı da dahil olmak üzere bir konuda satışları artırmanın temel yolu, dijital pazarlamadır. İnternet ve bilgisayar teknolojilerinin herkes tarafından yaygın olarak kullanıldığı bir çağda, geleneksel yöntemler ile bir kazanım elde etme olanağı kalmamıştır. İhracat rakamlarını artırmak isteyen firmalar bir an önce etkin dijital pazarlama stratejileri ile hedef kitlelerine ulaşmalıdır.
Sosyal Medya İle İhracatı Artırmak
Sosyal medya denildiği zaman çoğu kişinin aklına eğlenceli paylaşımlar gelmektedir. Ancak sosyal medya bundan çok daha fazlasını sunmaktadır.
Dijital pazarlamanın en önemli araçlarından biri olan sosyal medya üzerinden yapılacak olan reklam ve pazarlama faaliyetleri sayesinde zeytinyağı ihracatını kat kat artırmak mümkündür. Sosyal medyada etkin olmak demek, bir sosyal medya hesabı açarak oradan ürünlerin fotoğraflarını paylaşmak demek değildir. Bu konuda profesyonel sosyal medya yönetim desteği almak yapılacak en doğru işlemdir.
Özellikle de hedef pazarın yabancı bir ülke olduğu göz önüne alındığı zaman, sosyal medyada yaratılacak olan imajın ihracata doğrudan etkisi olacağını söylemek mümkündür. Olumu ve güçlü bir imaj yaratımı için sosyal medya profesyonellerinden destek alınmalıdır.
İhracatta SEO Uygulamaları
Dijital pazarlama konusundaki en yaygın uygulamalardan biri de SEO’dur. Arama motoru optimizasyonu olarak Türkçeye çevrilen bu kavram, internet üzerinden satış yapan firmaların Google aramalarında ilk sıralarda yer almasını sağlamaktadır. Esasında bu durum firmalar açısından büyük bir avantajdır.
Zira internette arama yapan ya da ürün satın almak isteyen insanlar büyük bir çoğunlukla ilk sıralarda yer alan firmaları tercih etmektedir. Doğru ve uzman kişiler tarafından yapılacak olan SEO çalışması sayesinde zeytinyağı ihracatında göz görülür bir artışın sağlanması olanaklıdır. Günümüzün en belirgin pazarlama trendleri arasında yer alan bu uygulamalar, geleneksel pazarlamanın yerini almıştır.
İhracatta Lokasyon Analizinin Önemi
Yeni nesil pazarlama yöntemleri arasında yer alan lokasyon bazlı pazarlama hem iç pazarda hem de ihracat yapan firmalar açısından dış pazarda büyük olanaklar sağlamaktadır. Özellikle ilk defa girilecek olan bir pazarda potansiyel rakipleri tanımlamak ve analiz etmek, pazarda oluşan talebi ölçmek ve talebe uygun pazarlama stratejileri üretmek açısından lokasyon analizi oldukça önemlidir. Zeytinyağı ihracatını artırmak ve daha yeni pazarlara girmek isteyen firmalar bu olanağı göz ardı etmemelidir. Günümüzde lokasyon, pazarlamanın vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir.
Ancak lokasyon analizi hizmeti alırken bu konuda uzman ve deneyimli firmaların tercih edilmesi büyük öneme sahiptir. Hizmet alınacak olan firmanın ya da reklam ajansının yanlış seçilmesi durumunda istenilenin tam tersi sonuçlar elde etmek de olasıdır.
Google Adwords ile Zeytinyağı İhracatını Yükseltmek
Google tarafından işletmelere sunulan çok sayıda avantajdan biri de Adwords olarak adlandırılan reklam hizmetleridir. Tamamen akıllı teknolojilere entegre olarak çalışan bu sistem sayesinde, zeytinyağı için oluşan talep doğrultusunda reklam stratejileri geliştirmek olanaklıdır.
Ayrıca Google Adwords reklamları son derece özelleştirilebilir bir yapıya sahiptir. Reklam için harcanacak olan bütçenin kullanıcı tarafından belirlenebilmesi, hedef pazarın ve reklam dilinin seçilebilmesi gibi pek çok avantaj bu noktada işletmelere sağlanmaktadır. Zeytinyağı ihracatını gözle görülür ölçüde yükseltmek isteyen firmalar mutlaka bu yöntemin sunmuş olduğu olanaklardan yararlanmalıdır.